Beroering in de bankensector...
Zoals inmiddels bekend in de Amerikaanse bankensector de afgelopen dagen in een storm terecht gekomen
nadat Silicon Valley Bank Financiel Group (SVB) op woensdagavond in een verklaring aangaf zijn balans te
willen verstevigen. Dat bracht een "bankrun" op gang. (klanten die massaal en tegelijkertijd hun geld opvragen)
In dit topic geven we meer inzicht in het falen van SVB, Signature Bank en de gevolgen voor de banksector
in de VS en Europa.
SVB Financial Group had een uniek bedrijfsmodel voor de tech- en biowetenschappen/gezondheidszorgindustrie
en maakte integraal deel uit van het Venture Capital (VC) ecosysteem. De bank hielp startende ondernemingen
vanaf hun begindatum tot en met hun beursgang (of verkoop) en had dus alleen zakelijke klanten.
In de afgelopen jaren explodeerde de risicokapitaalsector en verzamelden start-ups hun geld bij SVB.
Een deel van dat geld (deposito's) gebruikte SVB om leningen te verstrekken, maar de rest werd belegd in langlopende, vastrentende staatsoblogaties.
De snelle en sterke renteverhogingen van de Amerikaanse Centrale Bank, om de inflatie te beteugelen, hadden
gevolgen voor de balans van de SVB :
- zo stroomden de deposito's niet meer binnen en begonnen ze zelfs te dalen omdat klanten op zoek gingen naar hoogrentende alternatieven voor deposito's en omdat startende bedrijven geld verbrandden zonder op zoek te gaan naar nieuwe investereingen om waardevermindering te vermijden. Wanneer deposito's wegvloeien van de passivazijde van de balans, moet de bank dit goedmaken door andere financieringen aan te trekken op door de actiefzijde van de balans te verminderen via de afbouw van cash of van liquide active, zoals obligaties.
- een tweede effect van de stijgende rente was de waardevermindering van de obligatieportefeuille van de SVB, want als de rente stijgt, dalen de prijzen van de obligatieportefeuille. Dit hoeft geen probleem te zijn, want dit zijn papieren verliezen, zolang deze obligaties tot de vervaldag worden aangehouden. Pas wanneer SVB de obligaties zou moeten verkopen zouden de verliezen zich voordoen. In het geval van SVB waren deze papieren verliezen zeer hoog (rond hun volledige kapitaalspositie) gezien hun buitensporige en langlopende effectenportefeuille.
Op woensdagavond kondigde de SVB de verkoop aan van een effectenportefeuille ter waarde van 21 miljard USD. Die verkoop zou leiden tot een verlies van 1,8 miljard USD. De bank kondigde ook een kapitaalverhoging aan om haar kapitaalpositie te versterken na de verkoop van de effecten.
SVB hoefde deze verkoop per se niet te doen, meent de ECB, omdat zij nog andere maatregelen had om de stijgende uitstroom van deposito's te betalen, zoals het gebruik van hun aanzienlijke hoeveelheid ongebruikte leencapaciteit bij de Federal Home Loan Bank en de Federal Reserve Bank of door de grote hoeveelheid off-balance cliëntengelden over te hevelen naar hun balans.
Verkeerde beslissing van het management ?
Deze andere maatregelen hebben een negatiever effect op de nettotentemarge en de nettorentebaten van de bank.
Daarom wilde het management een éénmalig verlies nemen op de verkoop van effecten om hun liquiditeit te verbeteren en het geld te steken in kortlopende effecten met een hoger rendement, die op termijn beter zouden zijn voor hun inkomsten. Bovendien wilde het management ervoor zorgen dat de kapitaalspositie sterk bleef.
Deze managementsacties bleken catastrofaal !
De combinatie van de effectenverkoop en de kapitaalverhoging maakte beleggers bang dat verdere uitstroom van deposito's zou leiden tot meer en meer verliezen. Hat was bekend dat het theoretische verlies op de buitensporige effectenportefeuille groter was dan de kapitaalpositie van de bank.
Op donderdag echter begonnen klanten deposito’s op te nemen, de kapitaalverhoging mislukte en de bank kwam
in de problemen. Belangrijk om te weten is dat alleen deposito’s onder de 250.000 dollar verzekerd waren door de overheid en slechts 14% van de totale deposito’s vielen onder deze garantie.
Dat was de reden waarom zakelijke klanten graag hun geld terug wilden.
Het komt erop neer dat de SVB een zeer veilige balans had vanuit het oogpunt van activakwaliteit, maar dat hun balans / kasbeheer fout bleek te zijn omdat activa en passiva niet op elkaar waren afgestemd.
Signature Bank : Wat gebeurde er ?
Signature Bank gaf aan dat ze sinds begin dit jaar geen uitstroom van deposito’s hadden gezien (zelfs een kleine instroom) en dat de business as usual verder ging.
Signature Bank heeft echter ook voornamelijk zakelijke klanten (geen particulieren) en als zodanig was ook slechts 11% van de totale deposito’s verzekerd. Signature Bank had een veel meer gediversifieerd klantenbestand
in vergelijking met SVB, maar zij hadden ook enige blootstelling aan de private equity- en VC-sector en aan het digitale banksegment.
Na de ondergang van SVB begonnen klanten ook hun onverzekerde deposito’s op te vragen.
Signature Bank dat geen liquiditeitsproblemen had werd, door de problemen bij SVB, het slachtoffer van een ‘bankrun’. Als gevolg daarvan is de bank ook overgenomen door de toezichthouder op zondagavond.
Wat met de Europese banken ?
De risico’s voor gelijkaardige scenario’s bij Europese banken is nog lager dan bij de Amerikaanse banken.
Ten eerste moeten alle Europese banken voldoen aan de regelgeving inzake liquiditeit en financiering en ze moeten allemaal hun voor verkoop beschikbare effecten op de markt brengen.
De Europese banksector is sterk overwogen in kortetermijnfinanciering in plaats van financiering op lange termijn, aangezien de Europese banken EUR 3 biljoen aan tegoeden bij centrale banken aanhouden. Dat is 22%
van de totale deposito’s. Zij houden dus geen grote effectenportefeuilles aan zoals de SVB deed.
De tarieven in Europa zijn lager dan in de VS en renteverhogingen zijn nog steeds positief voor de netto rentebaten. Deposito’s worden in Europa ook als ‘kleveriger’ beschouwd (klanten laten langer hun geld bij de bank staan) dan in de VS. De kapitaalposities van de Europese banken staan dicht bij recordniveaus en de kwaliteit van de activa is op dit moment zeer robuust. De Europese banken zijn ook zeer gediversifieerd.
Ten slotte zijn er in Europa depositogarantiestelsels (spaardeposito’s tot EUR 100 000 krachtens de EU-regels en daarnaast zijn er nog nationale stelsels met eigen garanties) om te helpen voorkomen dat massaal deposito’s worden opgehaald. Bovendien zal de ECB waarschijnlijk ingrijpen in geval van problemen met liquiditeitsproblemen bij banken.
Het feit dat Europese banken ook op de beurs geraakt worden, is waarschijnlijk deels een gevolg van de sterke prestaties in de afgelopen maand en positionering van beleggers die over het algemeen positief waren over de Europese banksector. Maar intussen blijkt het beleggerssentiment over banken hard geraakt en zal de aandacht ook verschuiven naar depositogroei en de financieringskosten.
(C) Deze tekst kwam tot stand als een samenvatting van berichtgeving en artikels van verschillende aard mbt de
recente gebeurtenissen rond SVB & SB. Verantwoordelijke : Verlinde Stefaan - SNV-Finance.